Sunday, June 18, 2006

Το ζεϊμπέκικο

Ως γνωστόν, για μερικούς από σας, είμαι άτομο που πάω συχνά σε νυχτερινά κέντρα με ζωντανή μουσική (κοινώς μπουζούκια).Από τα πολλά περίεργα που έχω δει κατά καιρούς υπάρχει κάτι που γίνεται συνέχεια και με εκνευρίζει αφάνταστα. Μιλάω για τον ευτελισμό του ζεϊμπέκικου. Δεν ξευτελίζεται μόνο από το γεγονός ότι χορεύεται από γυναίκες αλλά και από το ότι γεμίζει η πίστα από άντρες και γυναίκες να χορεύουν ο ένας πάνω στον άλλο και από άσχετους και σχετικούς που γονατίζουν για να χτυπήσουν παλαμάκια. Με κάνουν να αηδιάζω! Δανείζομαι μερικές φράσεις από ένα πολύ ωραίο άρθρο που μπορείτε να διαβάσετε εδω.

«Το ζεϊμπέκικο δύσκολα χορεύεται. Δεν έχει βήματα· είναι ιερατικός χορός με εσωτερική ένταση και νόημα που ο χορευτής οφείλει να το γνωρίζει και να το σέβεται.

Είναι η σωματική έκφραση της ήττας. Η απελπισία της ζωής. Το ανεκπλήρωτο όνειρο. Είναι το «δεν τα βγάζω πέρα». Το κακό που βλέπεις να έρχεται. Το παράπονο των ψυχών που δεν προσαρμόστηκαν στην τάξη των άλλων.»

«Ο αληθινός άντρας δεν ντρέπεται να φανερώσει τον πόνο ή την αδυναμία του· αγνοεί τις κοινωνικές συμβάσεις και τον ρηχό καθωσπρεπισμό»

«Ο σωστός χορεύει άπαξ· δεν μονοπωλεί την πίστα. Το ζεϊμπέκικο είναι σαν το «Πάτερ Ημών». Τα είπες όλα με τη μία.»

«Όταν το μνήμα χάσκει στα πόδια σου, ο τόπος δεν σηκώνει άλλον. Είναι προσβολή να ενοχλήσει μια ξένη κι απρόσκλητη παρουσία.»

«Το ζεϊμπέκικο δεν είναι γυναικείος χορός.»

«Απαγορεύεται αυστηρώς σε γυναίκα να εκδηλώσει καημούς ενώπιον τρίτων· είναι προσβολή γι' αυτόν που τη συνοδεύει. Αν δεν είναι σε θέση να ανακουφίσει τον πόνο της, αυτό τον μειώνει ως άντρα και δεν μπορεί να το δεχτεί.

Και στο μάτι δεν κολλάει.»

«Το ζεϊμπέκικο είναι κλειστός χορός, με οδύνη και εσωτερικότητα. Δεν απευθύνεται στους άλλους. Ο χορευτής δεν επικοινωνεί με το περιβάλλον. Περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του, τον οποίο τοποθετεί στο κέντρο του κόσμου. Για πάρτη του καίγεται, για πάρτη του πονάει και δεν επιζητεί οίκτο από τους γύρω. Τα ψαλίδια, τα τινάγματα, οι ισορροπίες στο ένα πόδι είναι για τα πανηγύρια. Το πολύ να χτυπήσει το δάπεδο με το χέρι «ν' ανοίξει η γη να μπει».

Και, όσο χορεύει, τόσο μαυρίζει.

Πότε μ' ανοιχτά τα μπράτσα μεταρσιώνεται σε αϊτό που επιπίπτει κατά παντός υπεύθυνου για τα πάθη του και πότε σκύβει τσακισμένος σε ικεσία προς τη μοίρα και το θείο.

Τα παλαμάκια που χτυπάνε οι φίλοι ή οι γκόμενες καλύτερα να λείπουν. Ο πόνος του άλλου δεν αποθεώνεται. Το πιο σωστό είναι να περιμένουν τον χορευτή να τελειώσει και να τον κεράσουν. Να πιούνε στην υγειά του· δηλαδή να του γιάνει ο καημός που τον έκανε να χορέψει»

Από μικρός χωρίς ιδιαίτερο λόγο ένιωθα πως ο χορός αυτός είναι κάτι το ιδιαίτερο. Πότε δεν έχω χορέψει σε δημόσιο χώρο παρά το γεγονός ότι πολλές φορές με παρακαλάνε πάνω στο κέφι όπως γίνεται συνήθως. Το έχω κάνει λίγες φορές μόνος μου στο σπίτι και έχω πει ότι θα το κάνω μόνο την ημέρα του γάμου μου και μόνο σε ένα συγκεκριμένο τραγούδι…το «Δύο πόρτες».Επίσης σπάνια χτυπάω παλαμάκια και μόνο σε πολύ καλούς φίλους.

Ίσως να παραείμαι ρομαντικός στο θέμα αυτό αλλά ξέρω σίγουρα πως δεν είμαι ο μόνος. Ξέρω, ακόμα, σίγουρα πως τα πράγματα θα χειροτερέψουν και τότε θα έχουμε μόνο ιστορίες να ακούμε για το ζεϊμπέκικο και ίσως αν είμαστε τυχεροί να βλέπουμε αραιά και που κάποιον να το χορεύει όπου και όπως πρέπει.

10 comments:

Epsilon said...

Καλημέρα, έχεις τόσο δίκιο, γιαυτό δεν χορεύω ποτέ ζειμπέκικο... θυμάμαι τον πατέρα μου να χορεύει ακριβώς όπως περιγράφεις, και πάντα έλεγε οι φιγούρες είναι για τις αδερφές, το ζειμπέκικο είναι χορός της ακινησίας. Να προσθέσω ότι χαρακτηρίζεται ακόμα ως χορός του μεθυσμένου.
Πολλά φιλιά

Eu-aggelos said...

Χαίρομαι που υπάρχουν γυναίκες που σέβονται ακόμα αυτά τα πράγματα κι εσύ δε θα μπορούσες παρά να είσαι μία απο αυτές.Φιλιά κι απο μένα καλή μου.

zouri1 said...

δεν εχω ιδεα απο αυτα.Ολα εντασσονται στην φαλλοκρατικη κοινωνια που δεν ονειρευομαι.
Εγω ειχα την εντυπβση οτι πηγαινεις στα σκυλαδικα.;)
μια εκει μια στο γαυροχωρι,αστα να πανε.

Unknown said...

χτύπησες φλέβα!είσαι σωστός!συμφωνώ,δεν είμαι άνθρωπος που πάει στα κέντρα,αν και αγαπώ πολύ το λαικό τραγούδι(χρόνια άκουγα το συγχωρεμένο το Γεραμάνη-λατρεύω τον Καζαντζίδη κλπ),αλλά ναι,είναι ο χορός της μοναξιάς,της ήττας...
Γυναίκα ζειμπέκικο;Ξερνάω..

Eu-aggelos said...

zouri δε πάω στα σκυλάδικα!Εξάλλου κανείς δεν είναι τέλειος!
Όσο για το σχόλιο σου περι φαλλοκρατικής κοινωνίας δε μπορω παρα να διαφωνήσω και παραθέτω ακόμα μια φράση απο το παραπάνω άρθρο:"Μια γυναίκα δεν είναι μάγκας· είναι θηλυκό ή τίποτα. Κι ένας άντρας, πρώτα αρσενικό και μετά όλα τ' άλλα. Αυτό είναι το αρχέτυπο. Κι αν το εποικοδόμημα γέρνει καμιά φορά χαρωπά, η βάση μένει ακλόνητη."

Godot said...

Ευγε.
Σκέτο.

Λίτσα said...

Yes, εύγε.
Διαφωνώ με το τελευταίο σχόλιο, η γυναίκα είναι θηλυκό ή δεν είναι τίποτα (βέβαια, ΟΚ, δεν είναι μάγκας, αλλά αυτά τα στερεότυπα περί θηλυκού, με ανατριχιάζουν).
Και να προσθέσω: ο χορός της ήττας μεν, αλλά της ηρωικής ήττας. Χορεύοντας στη θέα της αβύσσου (κι όπως λέει ο φίλος σου ο Νίτσε, όταν κοιτάς μέσα σε μιαν άβυσσο, η άβυσσος κοιτάζει μέσα σου).

mmg said...

ok,symfwnw sto vathmo pou de tha enthousiazomoun na dw & enan antra na xorevei to xoro tis koilias aspoume.an & genika,ta peri men/women stereotypwn,
eilikrina,pera apo to ti tairaiazei se sygekrimenes fysiologies(px exeis ena kolo NA-mi foras kolan,eisai gynaika-de sou "xarizei" to kompresser,eisai trixwtos-titothestotanga?)den me aforoun
tata :)

ptwsh said...

mmg από το στόμα μου το πήρες...λέμε τώρα!

sorry_girl said...

Συμφωνώ φίλτατε αλλά έχω μια απορία: "τα λερωμένα τ' άπλυτα" άντρας θα τα χορέψει;;;(να μη σε τσιγκλήσω λίγο;;!!)